OPRACOWANIA MERYTORYCZNE

W ramach PACJENCI.PRO Akademii Rozwoju Organizacji Pacjentów powstały eksperckie opracowania, które mogą stanowić dla organizacji bazę wiedzy na temat udziału oraz roli organizacji pacjenckich w procesach kształtujących system ochrony zdrowia zarówno w Polsce, jak i zagranicą.

Współpraca instytucji publicznych z organizacjami pacjentów to jeden z warunków właściwego planowania działań w systemie ochrony zdrowia. Zabezpieczenie potrzeb pacjentów powinno opierać się nie tylko na analizie danych epidemiologicznych, ale także na analizie opinii i spostrzeżeń osób korzystających z zasobów systemu ochrony zdrowia.

Większość (74%) badanych organizacji pacjentów podjęła współpracę z przynajmniej jedną z wymienionych w kwestionariuszu instytucji centralnych. Największa liczba ankietowanych biorących udział w badaniu zadeklarowała, że reprezentowane przez nich organizacje współpracowały w latach 2022-2023 z Ministerstwem Zdrowia – 55% (w poprzedniej edycji Raportu 34%) oraz z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta – 50% (w poprzedniej edycji 38%). Podobnie jak w 2021, w latach 2022-2023 największy odsetek respondentów wskazał, że nie doświadcza żadnych barier we współpracy z biurem Rzecznika Praw Pacjenta (84% badanych). Z kolei największy odsetek organizacji doświadcza bariery przy współpracy z Ministerstwem Zdrowia (74%) oraz AOTMiT (61,1%). 

Organizacje pacjentów w systemie ochrony zdrowia. Wzrost wartości i potencjału na przestrzeni lat, perspektywy na przyszłość

Raport zawiera m.in.: próbę usystematyzowania bieżących działań w celu zaangażowania organizacji pacjentów w tworzenie rozwiązań w ramach systemu ochrony zdrowia, a także opracowanie rekomendacji dalszego rozwoju w tym obszarze. Publikacja opisuje również międzynarodowe przykłady, które mogą posłużyć za wzór współpracy organizacji pacjentów z decydentami w Polsce – z Czech i Wielkiej Brytanii.

W odróżnieniu od pierwszego raportu PACJENCI.PRO, dokument wymienia również działania organizacji z Grecji. Analizuje także kwestię współpracy organizacji pacjentów z Radami Organizacji Pacjentów przy Ministerstwie Zdrowia i Rzeczniku Praw Pacjenta. Raport powstał na podstawie badania, którego celem było określenie, w jakim stopniu i w jakiej formie organizacje pacjentów zaangażowane zostały w wybrane procesy związane z kształtowaniem systemu ochrony zdrowia w 2021 r. Badanie dotyczyło także oceny współpracy z instytucjami centralnymi, w tym identyfikacji barier utrudniających tę współpracę.

Barometr zaangażowania organizacji pacjentów w procesy kształtowania systemu opieki zdrowotnej w Polsce w 2021 r.

Zaangażowanie pacjentów w procesy kształtowania systemu opieki zdrowotnej jest w krajach europejskich powszechnie uznanym i praktykowanym zwyczajem. Uwzględnienie opinii pacjentów, jako końcowych odbiorców usług medycznych, coraz częściej jest elementem procesu tworzenia polityk zdrowotnych, zaś same organizacje pacjentów chętnie uczestniczą w dialogu społecznym na temat systemu ochrony zdrowia. Potwierdzają to wnioski z Raportu „Barometr zaangażowania organizacji pacjentów w procesy kształtowania systemu opieki zdrowotnej w Polsce w 2021 r.” zrealizowanego w ramach Akademii Rozwoju Organizacji Pacjentów PACJENCI.PRO.

Raport powstał na podstawie badania, którego celem było określenie, w jakim stopniu i w jakiej formie organizacje pacjentów zaangażowane zostały w wybrane procesy związane z kształtowaniem systemu ochrony zdrowia w 2021 r. Badanie dotyczyło także oceny współpracy z instytucjami centralnymi, w tym identyfikacji barier utrudniających tę współpracę.

Rola organizacji pacjentów w systemie opieki zdrowotnej w Polsce i na świecie

Raport „Rola organizacji pacjentów w systemach opieki zdrowotnej w Polsce i na świecie” to unikatowe opracowanie, ukazujące w sposób kompleksowy uwarunkowania i modele zaangażowania pacjentów w kształtowanie systemu ochrony zdrowia na wszystkich jego poziomach. Raport ukazuje historyczne, kulturowe i legislacyjne zmiany prowadzące od patient engagement do patient empowerment, czyli od aktywizowania pacjentów i tworzenia praktycznych modeli współpracy po wzmocnienie ich pozycji i głosu w debacie publicznej oraz faktycznego wpływu na kształt systemu opieki zdrowotnej. Celem raportu jest analiza modeli zaangażowania organizacji pacjentów w Polsce oraz ich porównanie z rozwiązaniami stosowanymi w innych krajach, takich jak Czechy, Wielka Brytania, Holandia czy Kanada.

Kierunki zmian dla zwiększenia partycypacji organizacji pacjentów w Polsce

Nieodłącznym elementem raportu jest dokument „Kierunki zmian dotyczące partycypacji organizacji pacjentów w tworzeniu polityki zdrowotnej w Polsce”. Opracowanie to stanowi punkt wyjścia do dyskusji, w jakim zakresie organizacje pacjentów mogą zostać włączone w wybrane obszary polityki zdrowotnej.

Raport, jak również Kierunki powstały we współpracy z organizacjami pacjentów podczas spotkań warsztatowych oraz w ramach czterech badań ankietowych – ankiety diagnostycznej oraz trzech dedykowanych konkretnym procesom, tj.:
• ankieta dotycząca procesu refundacyjno-cenowego,
• ankieta dotycząca reform systemowych,
• ankieta dotycząca procesu włączania świadczeń do koszyka świadczeń gwarantowanego.


Opracowania zostały przygotowane przez firmę badawczą HTA Consulting w ramach inicjatywy PACJENCI.PRO
we współpracy partnerskiej Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
oraz Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA, 
pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Pacjenta.

W imieniu Wydziału Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Związku Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA serdecznie zapraszamy wszystkie organizacje zrzeszające pacjentów i reprezentujące ich interesy do udziału w projekcie PACJENCI.PRO Akademia Rozwoju Organizacji Pacjentów. Inicjatywa oferuje kompleksowe wsparcie dla pacjentów i zrzeszających ich organizacji oraz umożliwia wymianę myśli i doświadczeń z innymi podobnymi podmiotami. Zależy nam na tym, by wzmacniać rolę organizacji pacjentów w Polsce poprzez wspieranie ich we wdrażaniu pomysłów i projektów oraz umożliwienie ciągłego rozwijania kompetencji potrzebnych do efektywnej działalności.

Inicjatywa została doceniona przez Rzecznika Praw Pacjenta, który objął ją patronatem honorowym.

Projekt powstał, by każda fundacja pacjentów mogła otrzymać wsparcie w ich działalności statutowej oraz pomagać im w rozwijaniu kompetencji z zakresu zarządzania strategicznego, realizowania projektów, komunikacji czy praw pacjentów i roli organizacji ich reprezentujących w systemie ochrony zdrowia w Polsce. Wszelkie działania prowadzone w ramach inicjatywy są ukierunkowane na to, by wspierać i wzmacniać samodzielność oraz niezależność organizacji pacjentów, a także na rozwijanie ich kompetencji. W ramach naszej działalności każda organizacja może liczyć na wsparcie obejmujące działania szkoleniowe, badawcze oraz doradcze.

Czytaj więcej: Inauguracja inicjatywy PACJENCI.PRO Akademia Rozwoju Organizacji Pacjentów